Kurki kulowe są przeznaczone do zamykania, otwierania przepływu czynników ciekłych i gazowych, nieagresywnych i agresywnych (dotyczy kurków w wykonaniu kwasoodpornym) takich jak gazy w tym wg PN-C-04750:2011, powietrze, spaliny, woda, ropa naftowa, oleje, nafta, benzyny itp. Zakresy temperatur roboczych w zależności od rodzaju czynnika roboczego, maksymalnego ciśnienia roboczego i zastosowanych uszczelnień zawarte są w przedziale od -30°C do +200°C, przy czym dla nr kat. ZC-6 DN80 w przedziale od -30°C do +100°C. W przypadku czynników agresywnych rodzaj czynnika (skład chemiczny) i związane z nim parametry pracy należy uzgodnić przy zamówieniu. Kurki kulowe mogą być stosowane w różnorodnych instalacjach a przede wszystkim wodociągowych, gazowniczych, ciepłowniczych oraz w przemyśle chemicznym (kurki w wykonaniu kwasoodpornym) i petrochemicznym.
Do kurków o specjalnym przeznaczeniu należą kurki kulowe manometrowe nr kat. ZC-4, ZC-5, ZC-4E i ZC-5E, które są przeznaczone do ciśnieniomierzy stosowanych w urządzeniach pomiarowych. Kurki kulowe nr kat. ZC-1; ZC-2; ZC-3; ZC-6 mogą być wykonane w wersjach: - z kolumnami nr kat. K-1; K-2; K-3; K-4 przeznaczonymi do instalacji podziemnych, - z kolumnami wydłużającymi trzpień (odsuwającymi na pewną odległość miejsce sterowania) nr kat. K-5; K-6; K-7; K-8 przeznaczo- nymi głównie dla ciepłownictwa. Zakres stosowania kurków kulowych zgodnie z wykresami pracy „p-t” (ciśnienie – temperatura). Specjalne czynniki lub warunki stosowania mogą spowodować obniżenie dopuszczalnego ciśnienia roboczego.
Kurki kulowe mogą być montowane w rurociągach poziomych, pionowych i skośnych w dowolnym położeniu, przy czym jako armatura zaporowa powinny pracować wyłącznie w pozycji całkowite- go zamknięcia lub pełnego otwarcia przepływu. Kurki kulowe manometrowe nr kat. ZC-4, ZC-4E, ZC-5 i ZC-5E można montować również w zbior- nikach. Położenie zamontowanego kurka mano- metrowego winno umożliwiać odczyt. Zamykanie i otwieranie kurków kulowych odbywa się przez obrót kuli (3), poprzez dźwignię (6) do sterowania ręcznego osadzoną na czopie kwadra- towym trzpienia (4), o kąt 90° zapewniony ogranicznikiem (5). Kurek kulowy jest „całkowicie otwarty”, jeżeli rysa wskaźnikowa na czole trzpienia (4) jest równoległa do osi kurka jak również równoległa jest dźwignia (6) do sterowania ręcznego, natomiast ogranicznik (5) opiera się na kołku (20) pełniącym funkcję zderzaka.
Zamykanie przepływu odbywa się przez obrót trzpienia (4) w prawo do pozycji oporowej na ograniczniku kąta (5). Dodatkowo na ograniczniku kąta obrotu (5) ozna- kowany jest kierunek otwarcia i zamknięcia – litery „O” – otwarty, „Z” – zamknięty. Podobne oznako- wanie występuje na dźwigni (6). Na życzenie zamawiającego kurki mogą być wykonane bez dźwigni (6) do sterowania ręcznego względnie mogą być przystosowane, po uzgodnieniu z zamawiającym, do sterowania napędem elektrycznym, pneumatycznym lub hydraulicznym. Wartości momentów obrotowych dla poszczególnych kurków podają charakterystyki momentów otwarcia kurka.
